Translate

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011

4) Συλλογισμοί, επαγωγικοί (τα είδη τους από άλλες κλασικές πλευρές)


(6/9/2022 Παράκληση, σχολιάστε τις αναρτήσεις μου είτε θετικά είτε αρνητικά. Θα είναι μια ευπρόσδεκτη ικανοποίηση για την προσπάθεια που κατέβαλα. Ακόμα και οι αρνητικοί σχολιασμοί, θα βοηθούσαν να διορθώσω ορισμένες απόψεις. Ευχαριστώ)


-Α) Είδη επαγωγικών συλλογισμών ανάλογα με τον αριθμό των προκείμενών τους:

Ανάλογα με τον αριθμό προκείμενων που έχουν οι ατελείς επαγωγικοί συλλογισμοί (Α Ε Σ) διακρίνονται σε εκείνους που έχουν μια μόνο προκείμενη που τους ονομάζουμε άμεσους, και σε εκείνους που έχουν δυο, ή τρεις, ή περισσότερες από τρεις προκείμενες που τους ονομάζουμε έμμεσους.

Σχόλιο: Την ίδια κλασική διάκριση έχουν και οι παραγωγικοί συλλογισμοί. (Η διαφορά τους έγκειται στο συμπέρασμα που στους παραγωγικούς διατυπώνεται ως βέβαιο, ενώ στους Α Ε Σ ως πιθανό).
 
-Β) Είδη των επαγωγικών συλλογισμών ανάλογα με το είδος των προκείμενών τους:
Ανάλογα με το εάν οι προκείμενες είναι κατηγορικές, ή μια ή περισσότερες  υποθετικές ή διαζευκτικές, οι ατελείς επαγωγικοί συλλογισμοί (Α Ε Σ) διακρίνονται σε κατηγορικούς, σε υποθετικούς και σε διαζευκτικούς.

Σχόλια:
1)Την ίδια κλασική διάκριση έχουν και οι παραγωγικοί συλλογισμοί, με μόνη σχεδόν αλλά σημαντική διαφορά ότι το συμπέρασμα στους Α Ε Σ είναι και διατυπώνεται ως πιθανολογικό (και όχι ως κατηγορικό, και όχι δηλαδή ως βέβαιο). Πχ παραγωγικός υποθετικός: Αν α, τότε β. Επαγωγικός υποθετικός: Αν α, τότε πιθανόν β.
2) Οι ειδικοί έχουν προχωρήσει πλέον σε παραπέρα επισημάνσεις. Έτσι πχ, μιλάνε όχι απλά για κατηγορικές προκείμενες, αλλά και για το αν μια κατηγορική προκείμενη είναι φυσικός ή κοινωνικός νόμος και το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην εξαγωγή του συμπεράσματος, συνεπικουρούμενη βέβαια και από άλλες προκείμενες. Παρόμοιες, πολύ λεπτές διακρίσεις, κάνουν και για άλλες προκείμενες, συνεχίζοντας βέβαια τις επισημάνσεις παλαιότερων φιλοσόφων, πχ αν ένα συμπέρασμα προέρχεται από δείγμα, αν μια αιτία είναι αναγκαία και επαρκής ή όχι για να προκληθεί ένα αποτέλεσμα, κλπ.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1) Μόνος του ένας συλλογισμός δεν αποτελεί παράγραφο, παρά μόνον αριστοτεχνικό κατασκεύασμα για μεθοδική εξιχνίαση των στοιχείων που το απαρτίζουν. Για να μετασχηματιστεί σε παράγραφο πρέπει να συνδεθεί με άλλους συλλογισμούς. Αυτό ισχύει και για τους παραγωγικούς και για τους επαγωγικούς συλλογισμούς. 2) Οι τύποι παραγράφων, οι τρόποι δηλαδή που εμφανίζονται οι συλλογισμοί μέσα σε μια αποδεικτική παράγραφο, είναι λίγοι, περίπου είκοσι. Αυτό αφορά και τους παραγωγικούς και τους επαγωγικούς συλλογισμούς. Οι τρόποι, θα πω γενικά, εξαρτώνται από το συνδυασμό προκείμενων και συμπεράσματος. Πχ συμπέρασμα στην αρχή και μετά αποδεικτικές προτάσεις, ή αποδεικτικές προτάσεις στην αρχή και μετά το συμπέρασμα, ή δυο συμπεράσματα και μετά αποδεικτικές για καθένα από αυτά, ή το αντίστροφο, κλπ, κλπ. Εννοείται βέβαια ότι το συμπέρασμα στις παραγράφους που περικλείουν μέσα τους παραγωγικούς συλλογισμούς εμφανίζεται ως, και είναι, βέβαιο, ενώ στους επαγωγικούς ως πιθανό.

=======

Τα ιστολόγιά μου



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου